“Je krijgt er toch voor betaald?” Het is een veelgehoorde opmerking wanneer de werkdruk stijgt. Maar met die uitspraak wordt niemand gemotiveerd. Integendeel. In tijden van stress zien we dat betrokkenheid juist afneemt. Mensen voelen zich minder gezien, minder gehoord en vooral: minder gewaardeerd. Het gevolg? De motivatie zakt weg, terwijl de werkdruk blijft stijgen.
Als leidinggevende speel je hier een belangrijke rol in. Want hoe zorg je dat je team gemotiveerd blijft, ook als het water aan de lippen staat? Het antwoord ligt in actief leiderschap, waarbij communicatie en ondersteuning centraal staan.
Hoge werkdruk? Dit doet het met je team
Werkdruk is niet alleen een kwestie van “even doorbijten.” Het heeft directe gevolgen voor motivatie en betrokkenheid. Wanneer de druk te hoog wordt, gaan medewerkers in de overlevingsstand. Dat betekent: alleen de hoogstnoodzakelijke taken uitvoeren, minder initiatief nemen en je steeds verder afsluiten.
Herkenbaar gedrag bij hoge werkdruk:
- Afnemende betrokkenheid: Medewerkers die eerst proactief waren, trekken zich terug.
- Kortere lontjes: Meer spanning in het team, toename van irritaties en botsingen.
- Verlies van motivatie: Taken worden gezien als ‘moeten’ in plaats van ‘willen’.
Wat kun je als leidinggevende doen?
Wanneer het druk is, hebben leidinggevenden vaak de neiging om nóg harder te werken en vooral de focus te leggen op productiviteit. Maar de echte winst zit niet in harder werken, maar in slimmer ondersteunen. Dit zijn de belangrijkste stappen die je kunt zetten:
1. Communiceer open en eerlijk
Een simpel gesprek kan meer impact hebben dan je denkt. Wees eerlijk over de situatie, erken dat de werkdruk hoog is, maar maak ook duidelijk wat jullie samen kunnen doen om de druk te verlichten. Wanneer medewerkers het gevoel hebben dat ze gehoord worden, ontstaat er ruimte voor begrip.
Wat je kunt doen:
- Plan regelmatige check-ins met je team, ook als er geen crisis is.
- Vraag waar de grootste knelpunten liggen en wat medewerkers nodig hebben.
- Geef duidelijkheid over wat prioriteit heeft en wat kan wachten.
Vermijd: Uitspraken als “Dat hoort er nu eenmaal bij” of “Iedereen heeft het druk.” Dit ondermijnt het gevoel van erkenning.
2. Wees een voorbeeld van kalmte
Als leidinggevende ben je een spiegel voor je team. Raak jij in paniek, dan doet je team dat ook. Laat je zien dat je overzicht hebt, dan nemen zij dat over. Door rustig en zelfverzekerd te blijven, geef je anderen het vertrouwen dat het goedkomt.
Wat je kunt doen:
- Neem de tijd om te luisteren in plaats van meteen te reageren.
- Plan rustmomenten in je eigen dag en laat zien dat jij ook grenzen stelt.
- Bied je team ruimte om even stoom af te blazen, bijvoorbeeld met een koffiemoment.
Vermijd: Non-stop doorwerken zonder pauzes. Dit geeft medewerkers het gevoel dat ook zij dat moeten doen.
3. Focus op wat wél kan
In stressvolle periodes is het verleidelijk om te focussen op alles wat misgaat. Maar daar wordt niemand blij van. Geef in plaats daarvan aandacht aan wat wél goed gaat. Benoem successen, hoe klein ook. Een compliment kan het verschil maken.
Wat je kunt doen:
- Sluit de week af met een kort moment van reflectie: wat ging er deze week goed?
- Geef complimenten voor inzet, zelfs als het resultaat tegenvalt.
- Stimuleer medewerkers om ook elkaar complimenten te geven.
Vermijd: Alleen feedback geven op wat beter moet. Dit jaagt onzekerheid aan en verlamt de motivatie.
4. Bied praktische ondersteuning
Een overbelast team heeft niet altijd de luxe van tijd, maar kan wél baat hebben bij slimme ondersteuning. Misschien kun je bepaalde taken herschikken, prioriteiten stellen of tijdelijk extra capaciteit regelen. Dit laat zien dat je actief meedenkt.
Wat je kunt doen:
- Kijk of bepaalde taken later kunnen, anders kunnen of door iemand anders gedaan kunnen worden.
- Introduceer een teamtool voor overzicht, zoals een gezamenlijke takenlijst.
- Vraag je teamleden waar ze zelf de meeste winst zien.
Vermijd: Alle taken bij jezelf neerleggen. Dit maakt je team afhankelijk en verhoogt je eigen stress.
5. Zorg voor energie en herstelmomenten
Geen enkele medewerker kan onder hoge druk blijven presteren zonder rust. Maar het is vaak het eerste wat wordt vergeten. Zorg daarom voor herstelmomenten, waarin het team even afstand kan nemen. Dit verlaagt de spanning en voorkomt dat medewerkers mentaal uitgeput raken.
Wat je kunt doen:
- Stimuleer pauzes, ook als het druk is. Een korte pauze kan de productiviteit later verhogen.
- Organiseer een informeel moment, zoals een korte teamborrel of gezamenlijk koffiemoment.
- Zorg voor voldoende ruimte om thuis te werken of flexibel in te plannen.
Vermijd: Verwachten dat medewerkers altijd bereikbaar zijn of doorwerken tijdens pauzes.
Motivatie draait niet alleen om werk
Hoge werkdruk is een gegeven in veel organisaties, maar de reactie daarop kun je beïnvloeden. Door open communicatie, rust en duidelijkheid te bieden, blijft motivatie langer overeind. Dit vraagt om actief leiderschap. Niet door nóg harder te werken, maar door met aandacht te kijken naar wat het team nodig heeft.
Wil je morgen beginnen met een verandering? Start met een simpel gesprek. Vraag je team waar zij het meest behoefte aan hebben. Misschien is het iets kleins, zoals een duidelijke prioriteitenlijst of de ruimte om ongestoord te werken.
Met kleine stappen kun je grote impact maken. Het is niet de werkdruk die de motivatie drukt, maar de manier waarop ermee wordt omgegaan. En weet ons te vinden als je hier wat hulp bij kunt gebruiken.