Voorkomen dat medewerkers over hun grens gaan
Hoe gezond ben je als je in de zorg werkt? Mensen in de zorg zijn ontzettend goed in het zorgen voor anderen, maar als het op de zorg voor zichzelf aankomt laat dit vaak te wensen over. Uit onderzoek van het TNO blijkt dat één op de vijf zorgmedewerkers met burn-out klachten kampt. Dit cijfer loopt verder op, en heeft grote gevolgen voor de (duurzame) inzetbaarheid en het teamgevoel binnen de zorg. Maar wat zijn deze gevolgen precies? En hoe voorkom je dat mensen uitvallen, of een een burn-out krijgen? Hier spreken we vandaag over met Léon van der Eijk en Rineke de Wit, twee van onze teamcoaches bij Team in Balans.
Teveel wisselende teams om een gezond, zeker en veilig klimaat te realiseren
“Een groot probleem in de zorg voor een duurzame inzetbaarheid van medewerkers op de lange termijn, is dat teamleiders veel te maken krijgen met wisselende teams”, zo vertelt Rineke. “Als je als teamleider net een mooi en stabiel team hebt opgezet, dan is het een kwestie van tijd tot er weer een wisseling komt waardoor het teamgevoel verdwijnt.” Dit maakt het voor teamleden ook moeilijk om aan te geven dat de werkdruk te hoog is, omdat zij zich niet altijd comfortabel genoeg voelen om dit binnen het team aan te geven.
Technische en sociale innovatie: talenten delen binnen je team
Gelukkig zijn er initiatieven om op dit vlak na te denken over innovatieve toepassingen die bijdragen aan de duurzame inzetbaarheid van zorgprofessionals, toch? Léon: “Deze zijn onder andere gericht op het tegengaan van fysieke belasting, ongewenst gedrag en het verhogen van de veiligheid op de werkvloer. Maar wist je dat innovatie niet alleen vanuit werk, maar ook vanuit talent kan plaatsvinden? In plaats van je te richten op de zorg-dienstverlening zelf, gaat het dan over het hoe, over de vernieuwende manier waarop je met mensen om gaat. Wij werken als teamcoaches met de nieuwe talentontwikkelmodule van TMA, waarin je als teamleden op die manier talenten kunt delen met elkaar via een app. Deze module is dus op technisch én sociaal vlak innovatief en vernieuwend op een unieke manier. Het gaat erom dat je op duurzame wijze talenten kunt ontdekken, delen en verbinden met elkaar en zo ook inzetbaar blijft.”
Gezonde werkrelaties
Gezondheid zit volgens Léon niet alleen in fysieke gezondheid. Het gaat ook om een veilige en opbouwende manier van communiceren met elkaar. “Gezonde werkrelaties ontwikkelen betekent dat je begint bij jezelf en dat je niet handelt, samenwerkt én communiceert vanuit frustratie en pijn, maar dat je ook probeert om oordeel-vrij te communiceren, waarbij je wederzijds rekening houdt met elkaars behoefte. Dan kun je vanuit gezond zelfleiderschap en uitgaand van de eigen verantwoordelijkheid komen tot langdurige duurzame relaties en goed leiderschap op de werkvloer.
Een voorbeeld. “Maak van je valkuil je kwaliteit“
Veelvoorkomende talenten van medewerkers binnen de zorg zijn focus, doorzettingsvermogen en servicegericht-zijn. Een anekdote uit de ervaring van Rineke: “Een teamleider zag dat de professionals uit haar team maar doorgingen en onder een te hoge druk moesten functioneren. Ze waren ontzettend betrokken bij de bewoners van een zorginstelling, maar ook bij elkaar. Combineer dit met talenten als focus en doorzettingsvermogen binnen een werkomgeving waar aan hoge doelen voldaan moet worden, en je hebt het ideale recept voor een burn-out.”
4 tips om duurzame, gezonde werkrelaties binnen jouw team te bevorderen
Door de hoge betrokkenheid van het merendeel van de zorgmedewerkers is het belangrijk om er als leidinggevende rekening mee te houden dat mensen zich veel aantrekken. “Als betrokkenheid een talent van jou is, heb je weinig behoefte aan spanning en druk, omdat dat allemaal mee naar huis genomen wordt” zo vertelt Rineke. Maar een zorginstelling zonder spanning en druk is helaas niet meer van deze tijd. Daarom heeft Rineke 4 tips om mee te geven aan jouw teamleden:
- Leer om niet alles persoonlijk te nemen van collega’s
- Leer loslaten, neem niet alles mee naar huis
- Leer ontspannen, focus je op een hobby
- Zorg voor realistische verwachtingen van je werk
Andere talenten ontwikkelen door spiegelen
Een andere manier om diversiteit aan talenten binnen je team aan te brengen is door talenten te spiegelen. Rineke neemt hierbij ‘assertiviteit’ als voorbeeld: “Assertief zijn betekent dat je je uit durft te spreken en die behoefte ook voelt. Ontbreekt dat in het team, dan is de kans groot dat er gemopperd wordt, meer óver elkaar dan mét elkaar gepraat wordt, en dat mensen zich niet ziek durven te melden.”
Is een collega assertief, terwijl jij dit niet bent? Zie dit dan als voorbeeld en leer hiervan. Ben jij juist de assertieve binnen het team? Wees dan een voorbeeld en leer je collega’s hoe zij zich ook assertiever op kunnen stellen.
De eerste stap? Breng talent in kaart
Léon sluit af met het advies dat je pas echt aan de slag kunt met het voorkomen van burn-outs en het bouwen aan duurzame inzetbaarheid en gezonde werkrelaties, wanneer talent in kaart is gebracht. Een teamleider kan niet alles zien. Waar je in de mooiste wereld van een teamleider verwacht dat deze inziet welke medewerker te ver gaat, komt het er in de praktijk op neer dat de medewerker dit zelf in moet zien. “Hoe je dit realiseert? Zorg dat iedere medewerker inzicht heeft in zijn of haar talenten en deze kan delen met teamleden. Pas dan kan je gezamenlijk elkaars talenten leren kennen en ervan leren. En dankzij de nieuwe talentontwikkelmodule en talentanalyse van TMA die wij gebruiken als teamcoaches, krijg je dus direct helder inzicht in de talenten van huidige en toekomstige collega’s, zodat het werken met wisselende teams een stuk soepeler verloopt. En je op zowel technisch als sociaal vlak niet vastloopt.”
Benieuwd hoe dit jouw team kan helpen? In de teamworkshop ‘Van Ontwikkeldoel Naar Resultaat ‘ maken we samen met jou een plan hoe je hieraan met je team kunt gaan werken, uitgaand van betrokkenheid en verantwoordelijkheid van alle medewerkers. Neem vrijblijvend contact met Léon, Rineke of een van de andere coaches op.